In het laatste nummer van het Tijdschrift voor Gedragstherapie van 2016 treft u vijf mooie, gevarieerde bijdragen aan. Van Rijsbergen en Bockting kraken kritische noten over het belang van cognitieve reactiviteit bij depressie. Liber en haar collega’s besteden aandacht aan opstandig en antisociaal gedrag bij kinderen. Van Berlo en haar collega’s onderzochten de relatie tussen sociale vaardigheden en internaliserende en externaliserende problematiek bij een grote groep jongeren opgenomen in een JeugdzorgPlus-instelling. Hornsveld schetst samen met collega’s de achtergrond van een cognitief-gedragstherapeutisch groepsprogramma voor seksueel gewelddadige terbeschikkinggestelden. Vanryckeghem sluit dit nummer met een artikel in de rubriek ‘Kort instrumenteel’, over een instrument dat cognities over stotteren meet bij heel jonge kinderen.
Gratis artikel: Cognitieve reactiviteit bij recidiverende depressie: potentieel veranderbare kwetsbaarheid?
Gerard van Rijsbergen & Claudi Bockting
Stemmingsgerelateerde activatie van disfunctionele attitudes (schema’s, assumpties) wordt cognitieve reactiviteit genoemd. In handboeken over depressie wordt cognitieve reactiviteit als een belangrijke risicofactor voor terugval en aangrijpingspunt voor behandeling gezien. Het doel van dit artikel is de huidige wetenschappelijke stand van zaken te schetsen van de voorspellende waarde van cognitieve reactiviteit voor depressieve terugval.
Persoonlijkheid van kinderen met disruptief gedrag en de vorming van vroege therapeutische alliantie bij de behandeling van disruptief gedrag
Juliette Liber, Patricia Vuijk, Esther de Groot-Zijlstra &
Gerly de Boo
Uit meta-analyses is gebleken dat er een positief verband is tussen therapeutische alliantie en behandelresultaat, met name uit studies naar de effecten van behandeling van disruptief gedrag bij kinderen. Dit onderzoek met 44 kinderen beoogt de vraag te beantwoorden of de therapeutische alliantie een mediërende factor is tussen de mate waarin psychopathische trekken aanwezig zijn en de effectiviteit van een evidence-based CGT-behandeling van disruptief gedrag.
Sociale vaardigheden, internaliserende problematiek en externaliserende problematiek bij jongeren opgenomen in een JeugdzorgPlus-instelling
Lieke van Berlo, Maaike Cima, Alice Tonnaer, Theo Klimstra,
Arianne Baanders & Sanne Verwaaijen
In deze studie wordt de relatie onderzocht tussen sociale vaardigheden met internaliserende en externaliserende problematiek, en wel aan de hand van gegevens van 483 jongeren die zijn opgenomen in de Ottho Gerhard Heldringstichting te Zetten, een JeugdzorgPlus-instelling. De resultaten van deze studie wijzen uit dat zowel internaliserende als externaliserende problematiek over de tijd afnemen. Daarnaast stijgt het competentieniveau van de jongeren tijdens de opname.
Ontwikkeling van een cognitief-gedragstherapeutisch groepsprogramma voor seksueel gewelddadige terbeschikkinggestelden
Ruud Hornsveld, Thijs Kanters, Luk Gijs, Floor Kraaimaat, Leone van der Wal & Hjalmar van Marle
In dit artikel wordt een groepsprogramma beschreven voor kindermisbruikers en verkrachters die zijn opgenomen in forensisch psychiatrische instellingen. Met dit cognitief-gedragstherapeutisch programma hopen de auteurs een aanzet te geven tot een geprotocolleerde behandeling van seksueel geweldplegers.
KiddyCAT: Communication Attitude Test voor stotterende kleuters
Martine Vanryckeghem
De Communication Attitude Test voor stotterende kleuters (KiddyCAT) is een gestandardiseerde en genormeerde zelfrapporteringsschaal die de cognitieve variabele van het stotteren nagaat. Aan de hand van twaalf eenvoudige vragen, die het kind beantwoordt met ‘ja’ of ‘neen’, wordt nagegaan hoe de kleuter denkt over zijn of haar spreken.
